Log RedeRechtRust B.V.
Erfrecht
Afbeelding erfrecht

Erfrecht

Bijna iedereen krijgt op enig moment te maken met erfrecht. Als langstlevende partner, als kind of anderszins als erfgenaam, of bijvoorbeeld als legataris.

Het erfrecht is een complex rechtsgebied en wordt grotendeels geregeld in Boek 4 van het Burgerlijk Wetboek. In 2003 is erfrecht geheel vernieuwd om de positie van de langstlevende echtgenoot te verbeteren. In de wet staan speciale regels opgenomen voor de echtgenoot van de overleden persoon, waaronder de mogelijkheid van het vestigen van een vruchtgebruik op de woning en inboedel en de vestiging van een vruchtgebruik op de gehele nalatenschap indien de echtgenoot dit voor zijn of haar verzorging nodig heeft. De wet kent voor (minderjarige) kinderen de mogelijkheid tot verkrijging van een som ineens voor hun  verzorging en opvoeding en voor de kosten van levensonderhoud en studie tot 21 jaar. Kinderen van de overleden persoon hebben voorts de mogelijkheid om bij het zogeheten “stieffamilie-gevaar” wilsrechten  uit te oefenen, zodat goederen van hun overleden ouder aan de kinderen dient te worden overgedragen. Daarnaast biedt de wet aan de achtergebleven echtgenoot en de kinderen de mogelijkheid om het beroep of bedrijf of onderneming van de overleden persoon voort te zetten.


Kindsdeel

Als u nog een erfdeel krijgt van de eerste ouder die is overleden dan wordt dat een kindsdeel genoemd. Er kan een geschil ontstaan over de berekening, de opeisbaarheid dan wel de voldoening van uw kindsdeel. Als partijen er onderling niet uitkomen kan aan de Kantonrechter worden gevraagd om de hoogte van het kindsdeel te bepalen. In sommige gevallen kan de uitbetaling van een kindsdeel in kort geding worden gevorderd en in sommige gevallen kan u de rechter verzoeken in te grijpen wanneer de langstlevende de kindsdelen frustreert. Er zijn ook andere manieren om uw kindsdeel veilig te stellen. Denk daarbij aan een onderbewindstelling van de langstlevende ouder of het inroepen van uw wilsrechten. Een kindsdeel kan verjaren en er is een vervaltermijn van 3 jaren na de verdeling. Ook kan onder bepaalde omstandigheden een eerder vastgesteld kindsdeel worden gewijzigd.

Testament en notaris

In een testament wordt geregeld wie de erfgenamen zijn. Er mag in een testament worden afgeweken van het wettelijke erfrecht. Zo kunnen echtgenoten en kinderen ook onterfd worden, iets dat niet iedereen weet en dat voor vervelende verrassingen kan zorgen. Vaak bevat een testament ook voorschriften voor de afwikkeling van de nalatenschap en wordt er een executeur benoemd. Een testament kan alleen worden gemaakt bij een notariële akte of bij een aan een notaris in bewaring gegeven onderhandse akte.

Legitieme portie

Onterfde kinderen hebben recht op een legitieme portie. Dit is een bedrag dat ongeveer overeenkomt met de helft van de waarde van het erfdeel dat het kind zou hebben gekregen wanneer het niet onterfd zou zijn. De onterfde echtgenoot heeft geen recht op een legitieme portie, maar kan aanspraak maken op een “passend verzorgingsniveau”. Bijvoorbeeld door aanspraak te maken op het vruchtgebruik van de echtelijke woning en de inboedel. Bij testament kan van deze regelingen niet worden afgeweken. Een kind moet zelf een beroep doen op zijn legitieme portie binnen vijf jaar na het overlijden van zijn (groot)ouder. Indien de overleden (groot)ouder een echtgenoot had ten tijde van zijn overlijden, zal de legitieme portie in de regel pas uitgekeerd dienen te worden bij het overlijden van de langstlevende echtgenoot. Let op: Een persoon die onterfd is wordt doorgaans niet door de notaris ingelicht over het overlijden en over de legitieme portie en zal daarom zelf actie moeten ondernemen.

De executeur

De taken en bevoegdheden van een executeur zijn wettelijk geregeld. In een testament kunnen de taken en bevoegdheden van een executeur worden uitgebreid of beperkt. Er kunnen drie soorten executeurs worden onderscheiden. De executeur met één ster mag dan alleen de begrafenis regelen, de executeur met twee sterren mag ook de nalatenschap beheren en de executeur met drie sterren is ook afwikkelingsbewindvoerder en mag de nalatenschap verdelen. Erfgenamen kunnen de executeur via de Kantonrechter dwingen een boedelbeschrijving op te stellen en informatie aan hen te verstrekken. Een executeur kan door de Kantonrechter worden ontslagen op eigen verzoek of om "gewichtige redenen". Ook kan verzocht worden de executeur direct te schorsen. Een executeur is ook hoofdelijk aansprakelijk voor de eventueel verschuldigde erfbelasting dan wel naheffingsaanslag. De executele is daarom geen vrijblijvende erebaan.

De vereffenaar

Een vereffenaar kan na beneficiaire aanvaarding worden benoemd maar ook zonder beneficiaire aanvaarding. Bij een beneficiaire aanvaarding aanvaardt een erfgenaam de erfenis maar verwerpt deze tegelijkertijd als blijkt dat er meer schulden dan bezittingen zijn. Als één van de erfgenamen de erfenis beneficiaire aanvaardt moet gelijk de hele erfenis beneficiair worden afgewikkeld.

Volgens het Burgerlijk Wetboek heeft de rechtbank het recht een vereffenaar te benoemen op verzoek van erfgenamen, belanghebbenden of het openbaar ministerie. In de wet staat tevens beschreven dat de vereffenaar optreedt in plaats van de erfgenamen.

 Volgens het Burgerlijk Wetboek is het ook mogelijk dat de vereffenaar door de rechtbank wordt benoemd zonder dat er sprake is van een beneficiaire aanvaarding. Dit is mogelijk op verzoek van belanghebbenden, het openbaar ministerie, schuldeisers van de nalatenschap of op verzoek van één of meerdere schuldeisers van een erfgenaam.

Een vereffenaar benoemen op verzoek van belanghebbende of het openbaar ministerie is mogelijk als:

  • Er geen sprake is van erfgenamen of het niet bekend is of er erfgenamen zijn.
  • De executeur de nalatenschap niet beheerd.


Een schuldeiser kan een verzoek tot het benoemen van een vereffenaar indienen als men tot verdeling overgaat voordat de opeisbare schulden daarvan zijn voldaan. Maar wanneer de vordering niet of niet volledig kan worden voldaan. Dit is het geval als de nalatenschap bijvoorbeeld niet toereikend is, onbehoorlijk wordt beheerd of onbehoorlijk wordt afgewikkeld.

Maar, óók de schuldeisers van een erfgenaam kunnen een verzoek tot vereffenaar indienen als hun belang door gedragingen van de erfgenaam ernstig zijn geschaad.

Specialist in erfrecht

U kunt bij mij terecht als VEAN erfrechtadvocaat en ik kan u, zowel binnen als buiten Zeeland, bijstaan in zaken die betrekking hebben op:


  • Het aanvaarden of weigeren van een erfenis
  • Ruzie of onenigheid met mede-erfgenamen
  • De feitelijke verdeling van een erfenis
  • Onterving en kindsdeel (legitieme portie)
  • De uitleg van een testament
  • De positie van de langstlevende ten opzichte van de kinderen
  • De benoeming / rol / ontslag van een executeur
  • Optreden als plaatsvervangend of toegevoegd executeur
  • Het vereffenen van nalatenschappen na benificiaire aanvaarding
  • De benoeming / rol / ontslag van een vereffenaar
  • Vereffening na benoeming tot vereffenaar door de rechtbank (in 2019 heb ik de Specialisatieopleiding Vereffening Nalatenschappen afgerond)
  • Giften en verkrijgingen van mede-erfgenamen voor overlijden van de erflater
  • Geschillen omtrent de uitvaart
  • Testamentair bewind
  • Legaten
  • Inbreng van (quasi-)legaten
  • Wilsrechten


U kunt óók bij mij terecht indien u op zoek bent naar een:


  • professioneel vereffenaar


In 2019 heb ik de specialisatieopleiding tot vereffenaar afgerond en daarmee ben ik een expert op het gebied van de afwikkeling van complexe en problematische erfenissen. Sindsdien ben ik al meerdere keren door de rechtbank in Zeeland, maar ook elders in Nederland, tot vereffenaar benoemd op verzoek van diverse partijen. Ik verricht dit werk met grote passie en betrokkenheid en ik zet me in om de belangen van alle schuldeisers zo goed mogelijk te behartigen. Ik zorg voor een zorgvuldige en transparante afwikkeling van de nalatenschap, waarbij ik rekening houd met alle wettelijke regels en termijnen. Ik sta u graag bij met deskundig advies en praktische ondersteuning. Neem gerust contact met mij op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek. Ik vertel u graag meer over mijn diensten en tarieven als professioneel vereffenaar.


Erfenis verdelen

Een belangrijk onderdeel van het erfrecht is de verdeling van de nalatenschap. Om te kunnen verdelen, dient er een goede inventarisatie te worden gemaakt van alle aanwezige goederen en schulden van de nalatenschap, op het moment van overlijden. Alle erfgenamen zijn deelgenoten bij de verdeling van een nalatenschap. Zogenaamde legitimarissen, onterfde kinderen die een beroep hebben gedaan op hun legitieme portie, zijn echter geen deelgenoten bij de verdeling van een nalatenschap.Zo nodig kan de erfenis via de rechter worden verdeeld, waarbij onwillige erfgenamen kunnen worden vervangen of een bepaalde manier van verdelen van de erfenis kan worden gevorderd.

Legaat

Een testament of codicil kan een legaat bevatten. Als aan u een legaat is toegekend in een testament dan bent u legataris en heeft u een duidelijk omschreven vordering ten aanzien van bepaalde zaken of een bepaald bedrag in geld op de erfenis. Een legataris kan tot de erfgenamen behoren, maar dit hoeft niet het geval te zijn. De erfgenamen zijn verplicht het legaat aan u te leveren, tenzij er te veel schulden zijn. Andere schuldeisers van de nalatenschap gaan namelijk voor op de legataris. Legaten zijn "post-concurrent". Het kan dus zijn dat je dan als legataris je legaat niet ontvangt.